Muling Pagboto ng mga Taga-Chile Upang Palitan ang Konstitusyon ng Panahon ng Diktadura ng Bansa
pinagmulan ng imahe:https://apnews.com/article/chile-new-constitution-referendum-f7be231ff564856f6a5e1b0c0ac12c57
Malakas na Opoistisyon Nagwagi sa Bago at Mas malayang Konstitusyon ng Chile
Santiago, Chile — Sa isang makasaysayang desisyon, binoto ng malaking mayoryang mga mamamayan ng Chile na ipagpatuloy ang pagsusulong ng isang bagong konstitusyon na magpapahintulot sa mas malawak at mas makabuluhang pagbabago sa bansa. Ito ay matapos ang isang napakamatagumpay na referendum noong Linggo.
Ang kahaliling oposisyon ang nagwagi sa eleksyon sa pagharap sa kasalukuyang konstitusyon na inilagay ng pwersang militar ni dating diktador Augusto Pinochet noong 1980. Matapos ang isang taon ng matinding kaguluhan at protesta, ang referendum ay nagbigay-daan sa mga mamamayan na bumoto para sa pagkakaroon ng bagong konstitusyon o ang pagpapanatili sa kasalukuyang sistema.
Ayon sa National Electoral Commission ng Chile, ang “yes” vote ay nakakuha ng 78% ng kabuuang boto, habang ang “no” vote ay nasa 22% lamang. Ang malalaking porsyento ng dukha at maralitang sektor ng bansa ang tumugon at nagbigay ng tiwala na ang bago at malayang konstitusyon ang susi sa tunay na reporma at pantay na oportunidad para sa lahat.
Si Presidente Sebastian Pinera ay nagpatibay ng resulta at iginiit na malinaw na ipahayag ang boses ng sambayanan. Sa kanyang pahayag, sinabi niya, “Ang resolusyon ng ating mga kababayan para sa pagbuo ng isang bago at malayang konstitusyon ay dapat igalang at sundin nang buong katapatan. Ito ay isang pagpapatunay na ang Chile ay hindi natatakot na harapin ang pagbabago at ipahayag ang kanilang mga pangangailangan.”
Inaasahang magsisilbing kumite ang Constitutional Convention na binubuo ng 155 delegado na nahalal para lumikha ng bagong konstitusyon, kung saan kasali rin ang 17 purok ng katutubong mga kinatawan. Ang mga miyembro ng kumite ay dapat magtagumpay na mabuo ang bagong konstitusyon sa loob ng 9 hanggang 12 buwan.
Ang naging pagboto sa referendum na ito ang huling hakbang para sa isang mas malawakang rebisyon sa mga batas at regulasyon ng Chile. Ang konstitusyon ng bansa ay napag-iwanan ng panahon at sunud-sunod na hamong kinakaharap ng mamamayang Chile, dulot ng malaki at malalim na mga pagkakabahabahagi sa lipunan.
Ang kahaliling oposisyon, kasama ang iba’t ibang grupong social at karapatan, ay nagluklok ng matibay na campuhan para sa pagpapalitan ng konstitusyon sa pagsisikap na pawiin ang mga usapin tungkol sa kalidad ng edukasyon, kalusugan, pensyon, at iba pang suliranin na hinaharap ng mga mamamayan.
Ang resulta ng referendum na ito ay nagpapahiwatig ng malalim na pangangailangan at pagsisikap ng mga mamamayan ng Chile na makamit ang tunay na pagbabago at pagiging patas sa lipunan. Sa darating na panahon, ang bagong konstitusyon ay inaasahang magbibigay-daan sa isang mas inklusibo at demokratikong bansa, kung saan ang kapakanan at pangangailangan ng bawat mamamayan ay lubusang mapapakinggan at maalagaan.